Ogromne dobra jakie odziedziczył gen. Ludwik Michał Pac były w znacznej mierze zaniedbane i wymagały uporządkowania. W celu ich naprawy hrabia wprowadził nowoczesne metody uprawy ziemi. Dużą rolę w unowocześnieniu dóbr odegrali zwłaszcza, sprowadzeni przez niego osadnicy szkoccy i angielscy (ok. 50 rodzin). Osadnictwo szkockie na ziemiach polskich miało dość bogatą tradycję – pierwsi osadnicy pojawili się bowiem już w XVI w., do Dowspudy pierwsi przybyli w 1817 r. Sprowadzenie ich było wynikiem kilkukrotnych wyjazdów Paca do Wielkiej Brytanii, gdzie miał on okazje zobaczyć innowacyjne metody gospodarowania. Na podstawie zatem korzystnych umów notarialnych (modyfikowanych w wyniku pogorszenia się relacji cen czy klęsk żywiołowych) szkoccy osadnicy upowszechnili płodozmian, uprawę ziemniaków (nauczono się przechowywać je w kopcach), buraków pastewnych (rzepa szwedzka), koniczyny oraz licznych warzyw. Rozwinęli hodowlę owiec, bydła i koni. Wprowadzili liczne zabiegi agrotechniczne m.in. osuszanie, odkwaszanie, nawożenie, kompostowanie gruntów, co w znaczący sposób podniosło wydajność plonów. Osadnicy dość szybko zasymilowali się z okoliczną ludnością. Majątek Paca za udział w powstaniu listopadowym został skonfiskowany i uległ rozgrabieniu. Pozostała jednak pewna tradycja związana z osadnikami szkockimi, o czym świadczą m.in. nazwy miejscowości czy nieliczne i spolszczone już nazwiska mieszkańców. Ludwik Michał hrabia Pac był także wiceprezesem Towarzystwa Rolniczego w Warszawie.
Płodozmian: jest to bezugorowy system uprawy roli, w którym z góry na szereg lat ustalone jest kolejne następstwo zasiewu roślin (tzw. zmianowanie). Celem płodozmianu jest powiększenie żyzności gleby (chroni przed szkodnikami, rozprzestrzenianiem się chorób, wzrostem w glebie substancji szkodliwych dla danej grupy roślin). Wymaga to zmniejszenia odsetka zbóż w strukturze ogólnej obszaru uprawy, odpowiednich metod uprawy roli oraz zwiększonego nawożenia. Wprowadzenie płodozmianu wiązało się z procesem likwidacji ugorów oraz upowszechnieniem się uprawy nowych gatunków roślin (mających różne okresy wegetacji). Płodozmian wywodzi się z ulepszonej trójpolówki tzw. bezugorowej. W Holandii pojawił się w XVII w., szeroko rozpowszechnił się w XVIII w. w angielskim hrabstwie Norfolk (stąd zwany jest systemem norfolskim). W Polsce pojawił się w II poł. XVIII wieku, jednak jeszcze przez cały wiek XIX rozpowszechnił się słabo (wyłącznie w folwarkach). W dobrach Dowspuda upowszechniony przez szkockich osadników. Stosowano tu w zależności od jakości ziemi system cztero-, pięcio- i sześciopolowej (pełnej) zmienności gruntów.
Hodowla owiec: W I poł. XIX wieku w związku z niekorzystną koniunkturą na zboże i wzrostem zapotrzebowania na wełnę (rozwój przemysłu włókienniczego) nastąpił rozkwit hodowli owiec na terenie Królestwa Polskiego (zwłaszcza w latach 1815-1840). W dowspudzkich dobrach Ludwika M. Paca owczarstwo pełniło ważną dziedzinę gospodarowania. Prowadzeniem chowu zajmowali się przeważnie osadnicy szkoccy. Hodowano głównie odmianę owcy hiszpańskiej (merynosa), której wełna była wyjątkowo cienka i delikatna. Hiszpańskie merynosy udało się również w Dowspudzie pomyślnie krzyżować z rodzimymi gatunkami owiec. Hodowla owiec w dobrach Paca była duża i wynosiła kilka tysięcy owiec. Początkowo ze względu na brak paszy znaczna część stada była umieszczona w Różance, położonej w litewskiej części dóbr. Pozyskaną z wychowu owiec wełnę zamierzał Pac wykorzystać we własnych manufakturach założonych w Raczkach.
autor: Marek Sidor