Dobra Pacowskie Współczesne

DSC03952Od 1999 roku właścicielem szkoły i otoczenia wraz z ruinami pałacu jest Powiat Suwalski. Od tego czasu samorząd prowadzi prace badawczo-koncepcyjne nad zachowaniem spuścizny gen. L.M. Paca oraz popularyzujące jego dokonania.
W maju 2006 roku uporządkowano całość założenia parkowo-pałacowego i wytyczono kilkukilometrową trasę, ścieżkę edukacyjną o tematyce historyczno-przyrodniczej, przy której ustawiono 32 tablice informacyjne. Udostępnieniu ścieżki zwiedzającym towarzyszyło wydanie serii pocztówek z historycznymi i współczesnymi widokami Dowspudy i okolic oraz herbem Paców.
Corocznie w Dowspudzie odbywają się powiatowe uroczystości dożynkowe pod nazwa „Z wizytą u Paca” z towarzyszącymi im różnorodnymi wydarzeniami (np. spektakle teatralne, widowiska taneczno-teatralne, wystawy).

DSC_0748 MINIOd 2005 roku Starosta Suwalski jako wyraz uznania za wkład w rozwój powiatu nadaje wybranym osobom pamiątkowy medal. Na awersie widnieje wizerunek gen. L. M. Paca z datami urodzin i śmierci otoczony sparafrazowanym fragmentem epitafium z jego nagrobka w Smyrnie (obecnie Izmir): „…postępowy ziemianin, sztuk pięknych i nauk protektor, patriota”. Na rewersie znajduje się herb powiatu i napis „POWIAT SUWALSKI”.

Od 2009 roku Starostwo Suwalskie wraz samorządem województwa podlaskiego organizuje na terenie powiatu suwalskiego Europejskie Dni Dziedzictwa. Tradycja pacowska była obecna podczas wszystkich ich edycji, a od 2011 roku jest wątkiem dominującym. Integralną część trwającego dwa lub trzy dni wydarzenia stanowią wyjazdy przedstawicieli samorządu Powiatu Suwalskiego, Województwa Podlaskiego oraz historyków z Suwalszczyzny na Litwę i Białoruś pod ogólnym hasłem „Tropem dziedzictwa rodu Paców”. Ich celem jest odwiedzenie miejsc i obiektów popacowskich na Litwie i Białorusi (m.in. Jezno, Pożajście, Różanka, Wilno) oraz nawiązanie kontaktów z tamtejszymi środowiskami zainteresowanymi kultywowaniem tradycji tego rodu.

DSC_0880W 2010 roku odbyła się w Dowspudzie sesja naukowa „Historyczna sylwetka hr. gen. Ludwika Michała Paca w kontekście wybuchu powstania listopadowego”. Wygłoszone w jej trakcie referaty ukazały się drukiem w publikacji pod tytułem „Gen. hr. Ludwik Michał Pac. Patriota – żołnierz – reformator” (Dowspuda 2010).

DSC_0001W 2012 roku Powiat wyremontował zabytkową aleję prowadzącą do pozostałości pałacu – zamontowano oświetlenie, odnowiono nawierzchnię. W 2014 r. zakończy się remont zabytkowej kordegardy na potrzeby uruchomienia Centrum Obsługi Turysty. Samorząd powiatowy od lat nie ustaje w zabieganiu o pozyskanie środków umożliwiających sfinansowanie restauracji zachowanych ruin pałacu.